ΕΞΕΤΑΣΗ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Πότε συνιστάται εξέταση σπέρματος;

Η ορθή και ποιοτική διενέργεια της βασικής εξέτασης σπέρματος μπορεί να εφαρμοστεί ως πρωταρχικός τρόπος αξιολόγησης της σπερματικής ποιότητας σε μια σειρά από περιπτώσεις, όπως είναι:

• Όταν υπάρχει ιστορικό υπογονιμότητας, δηλαδή ζευγάρια τα οποία μετά από 12 μήνες συνεχών, ελευθέρων συστηματικών επαφών δεν έχουν επιτύχει σύλληψη
• Προληπτικός προγαμιαίος έλεγχος
• Όταν υπάρχει ιστορικό πολλαπλών αποβολών
• Άνδρες με βεβαρυμένο ιατρικό ιστορικό – φλεγμονής, αιμοσπερμίας, κρυψορχίας, ορχίτιδας λόγω παρωτίτιδας, κιρσοκήλης, τραυματισμού ή συστροφής όρχεος
• Άνδρες που υφίστανται επιβαρυντικές επιδράσεις – κατά την εργασία ή μετά από ισχυρή θεραπεία (π.χ. αντικαρκιική αγωγή)
• Άνδρες που προληπτικά επιθυμούν να εξετάσουν την ποιότητα του σπέρματός τους και να διασφαλίσουν την μελλοντική τους ικανότητα αναπαραγωγής. Η προληπτική εξέταση σε κάθε νέο 18-22 ετών μπορεί
  να είναι σημαντική για το μέλλον, αφού η έγκαιρη διαπίστωση κάποιου προβλήματος επιτρέπει την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του.

Πως αξιολογείται η ποιότητα του σπέρματος;

Η ποιότητα του ανδρικού σπέρματος αξιολογείται πρωταρχικά μέσω ενός ορθού, αξιόπιστου και πλήρους Σπερμοδιαγράμματος. Η εξέταση πραγματοποιείται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, από έμπειρους εργαστηριακούς επιστήμονες και περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

• Τα φυσικά χαρακτηριστικά του σπέρματος
• Τις βασικές ποιοτικές και ποσοτικές σπερματικές παραμέτρους
• Επιπρόσθετες εξετάσεις (μικροβιολογικό έλεγχο – βιοχημικούς δείκτες)

Σε περιπτώσεις όπου το ιστορικό παρέχει σχετικές ενδείξεις, το σπερματολογικό προφίλ συμπληρώνεται από ειδικούς ελέγχους, π.χ. οξειδωτικού στρες, ακεραιότητας σπερματικού DNA, γονιμοποιητικής ικανότητας (έλεγχος ακροσωμικής αντίδρασης κλπ)

Ποιές είναι οι προϋποθέσεις για μια αξιόπιστη ανάλυση σπέρματος?

Η αξιοπιστία μιας ανάλυσης σπέρματος βασίζεται στην τήρηση συγκεκριμένων κανόνων.

Οδηγίες συλλογής:

Αποχή από εκσπερμάτιση για 2-7 ημέρες, ιδανικά 2-4 ακριβώς. Μικρότερο ή μεγαλύτερο διάστημα μπορεί να επηρεάσει το αποτέλεσμα.
Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος λήψης είναι ο προκλητός (αυνανισμός). Παρέχεται επίσης δυνατότητα χρήσης ειδικού προφυλακτικού χωρίς τις σπερματοκτόνες ουσίες που φέρουν τα κοινά προφυλακτικά.
Καλό πλύσιμο των γεννητικών οργάνων και των χεριών με άφθονο νερό, για να μην υπάρχουν υπολείμματα σαπουνιού.
Συλλογή με καλή στύση, όλης της ποσότητας του δείγματος, με ιδιαίτερη προσοχή στις πρώτες σταγόνες, οι οποίες περιέχουν το καλύτερο κλάσμα της εκσπερμάτισης.
Αν η συλλογή γίνει εκτός Εργαστηρίου, το δείγμα πρέπει να μεταφερθεί κατά προτίμηση σε 45 λεπτά (το πολύ 1 ώρα) από τη λήψη σε θερμοκρασία σώματος.

Προσοχή:
Αν έχει προηγηθεί πυρετός ή κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας κατά το τελευταίο διάστημα, συμβουλευτείτε τον ιατρό πριν προβείτε στην εξέταση σπέρματος. Καλό θα είναι να αποφύγετε την εξέταση μέχρι να περάσει επαρκής χρόνος (περίπου 2,5-3 μήνες) για να μην επηρεαστούν τα αποτελέσματα.

Λόγω των εποχιακών διακυμάνσεων που παρουσιάζει φυσιολογικά το σπέρμα, ο Π.Ο.Υ. συστήνει την επανάληψη της εξέτασης, ιδίως αν ο πρώτος έλεγχος έχει δείξει χαμηλό αποτέλεσμα. Η επανεξέταση ενδείκνυται να γίνεται εντός 1 εως 3 μηνών από την πρώτη.